Hoe kweek je knoflook in een pot?

Knoflook is een van de makkelijkste groenten om zelf te kweken, maar niet iedereen beschikt over een grote moestuin om dit te doen. Gelukkig is knoflook zeer geschikt om in potten te kweken. In dit artikel leg ik je uit hoe je dit het beste aanpakt.

Koop (online) biologische knoflookbollen die speciaal gekweekt zijn als plantgoed (niet voor consumptie), vul een pot met biologische compost/potgrond en stop de grootste tenen uit de knoflookbol dan in oktober/november zo’n 10 cm diep in de pot. Geef water en zet de pot op een plek waar veel zon komt.

De 10-10-10-10 regel

Het maakt in principe niet heel veel uit wat voor soort pot of welke potgrootte je kiest, zolang deze maar diep genoeg is (minimaal 15 cm). Dit omdat de knoflooktenen vrij diep worden geplant. Een grotere pot geeft uiteraard wel meer ruimte voor het planten van meer tenen. Wat ook belangrijk is aan de pot is dat deze goed waterdoorlatend is, omdat knoflook erg gevoelig is voor rot (witrot/roest). Zorg dus dat het water makkelijk door de pot heen kan stromen en niet stil kan komen te staan. Vul de pot met biologische compost en/of biologische en turfvrije potgrond.

Knoflook kweek je door de teentjes van een knoflookbol in de grond te stoppen, waar vervolgens weer nieuwe bollen uit groeien. Er bestaat een vuistregel bij het kweken van knoflook: de 10-10-10-10 regel. Op 10 oktober (10-10) plant je de knoflooktenen op 10 cm diepte (zodat de wortels van de knoflook tijdens vrieskou niet beschadigd kunnen raken) en op 10 cm afstand van elkaar. Zie deze regel meer als een soort geheugensteuntje en niet als iets wat streng hoeft te worden nageleefd. 

In principe kun je knoflook vanaf september tot het begin van de winter (voor de eerste vorst) planten en hoef je ook niet per se die 10 cm afstand aan te houden. Zeker wanneer je knoflook in potten kweekt kan dit nogal een uitdaging zijn, want je hebt maar beperkt de ruimte. Je wilt het liefst zoveel mogelijk tenen kwijt en daarom kun je ze ook iets dichter op elkaar planten. Vaak worden de bollen toch geen 10 cm breed en anders zullen ze misschien iets minder groot groeien, maar je hebt wel meer bollen per pot.

Knoflook kun je in principe ook nog aan het begin van de lente in de grond stoppen, echter is er dan minder tijd voor de knoflook om tot een goede bol te groeien. Sterker nog, knoflook is na een koude periode beter in staat om tot een grote bol uit te groeien. Plant je de knoflook toch in de lente, plant de teen dan niet te diep, maar zorg dat de punt van elke teen net ondergronds zit.

Gebruik de grootste tenen uit de bol en plant ze met het puntje naar boven. Elke teen zal uitgroeien tot een nieuwe bol. Zorg dat je de pot op een zonnige plek in de tuin zet, want de knoflook heeft dit absoluut nodig om goed te groeien. Weinig zon zal de groei van de knoflookbol negatief beïnvloeden.

En dan

Als je ze op tijd plant zullen er voor de winter nog groene uitlopers omhoog komen waarna de knoflook tijdens de winter in rust zal gaan. Vanaf maart zal de knoflook dan aan een groeispurt gaan beginnen. Zodra de lente begint is het ook belangrijk om bij droogte/weinig regenval de knoflook water bij te geven, zeker in potten kan de aarde namelijk snel droogvallen. Zorg ook dat je onkruid goed weghaalt zodat deze niet gaat concurreren met de knoflook om voedingsstoffen.

Afhankelijk van wanneer je de teentjes geplant hebt, kun je de knoflook ongeveer eind juni of in juli oogsten. Wanneer de bollen klaar zijn om uit de grond gehaald te worden, kun je dit zien aan het loof. Als deze begint te verdorren en bruin/geel begint te geworden kan de knoflook geoogst worden. Zorg wel dat je het blad niet helemaal laat afsterven voordat je de bol uit de grond haalt. De bol wordt dan gevoeliger voor schimmelvorming waardoor deze niet lang bewaard kan blijven.

Bewaren

Na het oogsten van de knoflookbollen wil je deze zo lang mogelijk bewaren. Zorg daarom dat je de bollen vrijmaakt van aarde en dat je ze daarna een paar dagen goed laat drogen totdat ze een bladerend buitenkantje hebben. Dit kan bv. in een kas, maar ook buiten zolang er geen regenval is. Hierna kunnen ze voor verdere droging ergens worden opgehangen op een droge, goed geventileerde plek, bijvoorbeeld buiten onder een afdakje of in een schuur. Het droogproces kan een aantal weken duren. Als je het leuk vindt, kun je de bollen van tevoren aan elkaar vlechten om ze zo handig bij elkaar te houden. 

Welke knoflook

Knoflook kweek je dus niet vanuit zaad, maar koop je als pootgoed bij een (online) kweker of tuincentrum. Kweken vanuit zaad wordt maar heel weinig gedaan. Het kost jaren om van een zaadje tot een knoflookbol met meerdere teentjes te komen en daarbij kunnen de eigenschappen van de opgekweekte knoflookbol afwijken van de moederplant. Klonen d.m.v. het planten van teentjes van een bestaande bol is daarom een veel betrouwbaardere en snellere methode om nieuwe knoflookbollen te kweken.

De knoflook uit de supermarkt komt vaak uit warme landen en is daarom niet ideaal om in het Nederlandse klimaat mee te kweken. Het is niet onmogelijk, maar je zult er waarschijnlijk kleinere bollen van krijgen. Daarbij zijn ze vaak vatbaarder voor ziektes. 

Er bestaan ontzettend veel soorten knoflook en dat geeft bij het uitzoeken van de soort wellicht wat keuzestress. Belangrijke kenmerken waar je op kunt letten is in welk jaargetijde de knoflook geplant kan worden (herfstteelt of voorjaarsteelt), formaat van de bol, smaak, kleur, hoeveelheid tenen en bewaarbaarheid. Maak het vooral niet te moeilijk en kies één of een paar soorten die jou aanspreken en ga vooral lekker experimenteren.

Knoflook als natuurlijk bestrijdingsmiddel

Knoflook heeft een afwerende werking op ongedierte zoals insecten en slakken. Daarom kun je deze dus goed gebruiken als natuurlijk bestrijdingsmiddel om je andere gewassen te beschermen tegen plagen in de tuin. Dit kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld door de knoflook tussen andere gewassen te planten of door een bestrijdingsspray mee te maken.

Hopelijk heeft dit artikel je meer inzicht gegeven in hoe je knoflook in potten kunt kweken en kun je nu zelf aan de slag. Succes!